Cục trưởng Lê Quang Tự Do: “Trường hợp Quang Linh Vlog khiến chúng tôi thực sự đau lòng”
Cục trưởng Lê Quang Tự Do nói gì về trường hợp Quang Linh Vlog?
Chiều 21/4, trả lời câu hỏi của báo chí về việc nghệ sĩ, người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật gây bất bình dư luận nhưng chỉ xin lỗi rồi xong, Cục trưởng Lê Quang Tự Do cho rằng, nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật hoặc quảng cáo sản phẩm giả rất cần phải nói lời xin lỗi đối với người tiêu dùng và công chúng.
“Chúng ta phải khuyến khích tinh thần nhận lỗi khi làm sai thì phải xin lỗi nhưng xin lỗi suông thì chưa đủ. Ngoài xin lỗi, người vi phạm phải khắc phục hậu quả. Việc khắc phục cần có hai hình thức và cần thực hiện đồng thời. Đó là tự giác sửa sai và nghiêm chỉnh các hình thức xử phạt của pháp luật pháp luật và cam kết không tái phạm”, ông Lê Quang Tự Do nhấn mạnh.
Theo ông Lê Quang Tự Do, trong thời gian vừa qua, khi Cục phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử xử lý một số vụ việc vi phạm luật quảng cáo đã nhận ra một số vấn đề gây hiểu lầm nên cần phải nói rõ.
Thứ nhất, Bộ quản lý chuyên ngành phải có trách nhiệm thẩm định và xác định sai phạm đối với các hàng hóa vi phạm chứ không phải Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hay Bộ Thông tin và Truyền thông. Ví dụ, sữa giả, hàng giả, thực phẩm chức năng giả thì Bộ Y tế, Bộ Công Thương phải là đơn vị thẩm định và kết luận.
Trách nhiệm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là khi đã có kết luận thẩm định chất lượng các mặt hàng là hàng giả và quảng cáo vi phạm thì chúng tôi sẽ xử lý.
“Trong thời gian qua, chúng tôi đã xử lý như vậy. Chúng tôi đã thể chế hóa các quy định này. Gần đây nhất là Nghị định 147, điều 22… ghi rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành, địa phương. Trong đó, có ghi rõ trách nhiệm của Bộ Y tế phải quản lý lĩnh vực của mình trên không gian mạng liên quan đến vấn đề y tế”, ông Lê Quang Tự Do nói.
Thứ hai, khi xử lý các hành vi quảng cáo sai phạm, trong pháp luật hiện nay không phân biệt nghệ sĩ, người nổi tiếng hay người bình thường. Chưa có nhóm quy định riêng nào yêu cầu áp dụng biện pháp mạnh hơn hoặc bổ sung hình phạt khi người vi phạm là nghệ sĩ. Chúng tôi xử lý các vi phạm trên cơ sở pháp luật hiện hành là áp dụng chung.
Có thể, trong dự thảo Luật Quảng cáo sửa đổi đang trình Quốc hội sẽ bổ sung thêm một số nội dung liên quan đến người nổi tiếng tham gia quảng cáo. Tuy nhiên, điều đó có được Quốc hội thông qua hay không thì đó là chuyện của thì tương lai.
Thứ ba, trong quá trình xử lý, Cục Thông tin điện tử thấy các nghệ sĩ, người nổi tiếng khi làm việc với Cục thì ý thức, nhận thức trong lĩnh vực quảng cáo còn rất yếu. Đây là hồi chuông rất cần báo động. Nhiều người nhận hợp đồng, ký hợp đồng quảng cáo vô tội vạ, không quan tâm đến những nội dung người ta đưa cho mình có đúng, có thật hay không… Điều này khiến họ dễ vi phạm pháp luật.
“Trường hợp Quang Linh Vlog là một ví dụ rất đáng tiếc. Quang Linh đã có nhiều đóng góp tích cực cho cộng đồng nhưng do thiếu hiểu biết pháp luật về quảng cáo, lại còn góp vốn làm sản phẩm, dẫn đến bị xử lý hình sự. Chúng tôi thật sự đau lòng. Nếu Quang Linh hiểu biết pháp luật tốt hơn thì đã tránh được hậu quả đáng tiếc như vậy”, ông Lê Quang Tự Do phát biểu.
Nghệ sĩ, người nổi tiếng quảng cáo “lố”, quảng cáo “nổ” rất phổ biến
Về vấn đề nghệ sĩ thiếu kiến thức trong lĩnh vực quảng cáo, ông Lê Quang Tự Do nói rằng, nhiều nghệ sĩ không chỉ thiếu kiến thức pháp luật mà còn mang trong mình tính nghệ sĩ – thích sáng tạo hoặc linh hoạt quá mức trong xử lý nội dung quảng cáo.
“Có những trường hợp, nội dung người ta đưa cho quảng cáo chỉ là “hỗ trợ tăng chiều cao”, nhưng khi lên bài thì nghệ sĩ lại tự ý biến tấu thành “tăng chiều cao vượt trội 5–10cm”, không biết họ lấy điều này từ đâu ra. Thành ra quảng cáo “lố”, quảng cáo “nổ” và điều này xảy ra rất phổ biến.
Tôi có nghe kể, có những nghệ sĩ khi làm việc với Cục trao đổi, khi bên làm nội dung họ bảo: “Anh cho em nói thêm một tí nhé!”, thế là nghệ sĩ cứ thế bổ sung, phóng đại, thêm thắt vô tội vạ, thành ra tràng giang đại hải những thứ không hề có trong kịch bản gốc”, ông Lê Quang Tự Do nêu vấn đề.
Theo ông Lê Quang Tự Do, hiện nay, việc vi phạm quảng cáo còn có tình trạng sử dụng các thiết bị, hình ảnh, trang phục, danh xưng của các tổ chức và cá nhân ngành y tế (thư cảm ơn đến người bệnh, bài viết của bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế). Đây là hành vi đã bị cấm trong luật.
Bên cạnh đó, nhiều nghệ sĩ quảng cáo thực phẩm chức năng nhưng lại nói như thuốc chữa bệnh, đây cũng là hành vi pháp luật đã nghiêm cấm. Ngoài ra, nhiều người còn quảng cáo gây nhầm lẫn về chất lượng, giá cả, công dụng sản phẩm. Điển hình là vụ kẹo Kera – quảng cáo “ăn một viên kẹo bằng ăn 1kg rau”. Mới đây, lại có trường hợp còn quảng cáo “một viên bằng 5kg rau”.
